PİR SULTAN ABDAL
Asıl adı Haydar olan Pir Sultan Abdal Sivas ili Yıldızeli ilçesinin Çırçır nahiyesinin Banaz köyünde dünyaya gelmiştir. Çocukluğu ve hayatının büyük bölümü bu köyde geçmiştir.
Kesin olmamakla birlikte ölümü 1547-51 yada 1587-90 yılları arasında olduğu sanılmaktadır. doğum tarihi bilinmemektedir.
Medrese eğitimi almayan Pir Sultan Abdal alevi gelenekleri içerisinde yetişmiş Kul Hüseyin, Kul Hmmed ten etkilenmiş şiirlerinde ve deyişlerinde arı yalın bir dil kullanmıştır.
Deyişlerindeki tema genellikle Alevilik felsefesi yanında haksızlığa ve eşitsizliğe karşı duruşu anlatır.
Alevi felsefesine bağlı olarak deyişlerinde varlığın birliği ana tema olarak işlenmiş bu düşünce ozanın hayatının temel felsefesini oluşturmuştur .
Halk edebiyatının ve Aleviliğin köşe taşlarından biridir.
Osmanlıya ve onun paşası olan Hızır Paşa ya karşı direnişi günümüze kadar ezilen, kıyılan halkların ışığı ve bayrağı olmaya devam etmiş bundan sonrada devam edecektir.
Yürü bre Hızır Paşa
Senin de çarkın kırılır
Güvendiğin padişahın
O da bir gün devrilir
Nemrut gibi Anka n’oldu
Bir sinek havale oldu
Davamız mahşere kaldı
Yarın bu senden sorulur
Şah’ı sevmek suç mu bana
Kem bildirdin beni Han’a
Can için yalvarmam sana
Şehinşah bana darılır
Hafid-i Pelgamber’im has
Gel Yezid Hüseyn’imi kes
Mansur’um beni dara as
Ben ölünce il durulur
Ben Musa’yım sen Firavun
İkrarsız Şeytan-ı lain
Üçüncü ölmem bu hain
Pir Sultan ölür, dirilir
